તમને જાણ પણ નથી અને કોઈ તમારા મોબાઇલમાં સિમનું સંચાલન કરવાનું શરૂ કરે અને તમારા બેંક ખાતાને એક્સેસ કરે તો? ઓનલાઇન બેંકિંગ છેતરપિંડીમાં આ એક નવી રીત છે, જે ધીરે ધીરે વધી રહી છે. આને સિમ સ્વેપિંગ કહેવામાં આવે છે. આ છેતરપિંડી સાથે છેતરપિંડી કરનારાઓ મિનિટમાં તમારા બેંક ખાતામાંથી તમારી મહેનતની રકમ ઉડાડી શકે છે. આવી છેતરપિંડી ટાળવા માટે હંમેશા તમારા મોબાઇલ ફોન કનેક્શન વિશે સજાગ રહેવાની જરૂર છે. એવા ઘણા કિસ્સા બન્યા છે કે જેમાં સિમ અદલાબદલ થવાને કારણે લોકોના નાણાં ખોવાઈ ગયા છે. ચાલો જાણીએ કે તે શું છે અને તેનાથી કેવી રીતે ટાળવું.
સિમ સ્વેપિંગ શું છે
જેમ કે નામ પરથી જ જાણી શકાય છે કે, છેતરપિંડી કરનારાઓ તમારા મોબાઇલ રજિસ્ટર્ડ સિમ કાર્ડને બંધ કરે છે અને તે જ નંબરમાંથી એક નવું સિમ મેળવે છે. તેની સાથે છેતરપિંડી કરનારને તમારા બધા ગુપ્ત સંદેશાઓ અને પાસવર્ડ તેમને જાણવા મળશે અને પછી છેતરપિંડી કરનાર તે માહિતીનો ઉપયોગ કરીને તમારા પૈસા લઈ જશે.
આ છેતરપિંડી બે પગલામાં થાય છે
સાયબર સિક્યુરિટી એક્સપર્ટ પ્રિયા સંકાલે કહ્યું કે આ છેતરપિંડી બે પગલામાં થાય છે. પ્રથમ પગલામાં છેતરપિંડી કરનાર તમારી વ્યક્તિગત માહિતી એકઠી કરે છે અને પછી ઓટીપી મેળવવા માટે સિમ ફેરવે છે. છેતરપિંડી કરનાર તમારી વ્યક્તિગત માહિતી ફિશિંગ (બનાવટી મેલ), બનાવટી ફોન કોલ્સ, નકલી ફોન સંદેશાઓ, મેઇલવેર, ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણો અથવા વેબસાઇટ્સને હેકિંગથી અથવા તમારા સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટમાંથી પ્રાપ્ત કરે છે. તેમાં તમારી બેંક સાથે સંકળાયેલી માહિતી પણ શામેલ છે.
પ્રિયા સાંખલાએ જણાવ્યું હતું કે બીજા પગલામાં છેતરપિંડી કરનારાઓ તમારી વ્યક્તિગત માહિતી જેમ કે આધારકાર્ડ, જન્મ તારીખ અથવા પેનકાર્ડ જેવી સરકારી યોજનાઓથી તમને લાલચ આપીને લે છે. તેઓ આ દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ સિમ સ્વેપ માટે કરે છે. જેથી તેઓ તમારા અસલ સિમને રદ કરીને નકલી સિમ સક્રિય કરી શકે. સમજો કે તમારો ફોન ખોવાઈ જાય તેવા કિસ્સામાં મોબાઈલ ઓપરેટર એજ નંબરથી નવી સિમ આપે છે. તમે નવો ફોન મેળવો અથવા જો જૂની સિમ ક્ષતિગ્રસ્ત થઈ છે ત્યારે છેતરપિંડી કરનાર તમારા મોબાઇલ નંબર માટે બીજી સિમ બનાવે છે ત્યારે તમારા કોલ્સ, સંદેશાઓ અને બેંક ઓટીપી સહિતની બધી માહિતી તેના ફોન પર આવવાનું શરૂ થાય છે. આ માહિતી છેતરપિંડી કરનારાઓ દ્વારા તમારું બેંક એકાઉન્ટ સાફ કરવા માટે પૂરતી છે.
બચાવનો ઉપાય
- જો તમારા ફોનમાં લાંબા સમયથી કોઈ કોલ કે સંદેશ ન હોય તો. તમે તમારી સિમ અદલાબદલ કરી હશે. તેને તુરંત તપાસો અને જો આવું થાય તો તમારું એટીએમ કાર્ડ અવરોધિત કરો.
- જો તમને વારંવાર નકલી કોલ્સ અને એસએમએસ મળી રહ્યાં છે, તો તમારો ફોન સ્વીચ ઓફ ન કરો.
- જો કોઈ અજાણ્યો વ્યક્તિ અથવા સંસ્થા કોઈ યોજના દ્વારા લાલચમાં હોય અને મેઇલ અથવા કોઈપણ ઓનલાઇન ફોર્મ દ્વારા આધારકાર્ડ, પેનકાર્ડ અથવા જન્મ તારીખ માંગે છે, તો તેમને આ માહિતી ન આપો.
- ઇન્ટરનેટ બેંકિંગ માટે હંમેશાં બેંકની ઓફિશિયલ વેબસાઇટ, પોર્ટલ અને એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરો. તમને તેમની માહિતી બેંક દ્વારા આપવામાં આવેલી વેલકમ કીટમાં મળશે.
- તમારા ફોન અને કમ્પ્યુટરમાં અસલ સોફ્ટવેરનો ઉપયોગ કરો. તમારા મોબાઇલ ફોનની સુરક્ષા સેટિંગ્સને જોખમમાં મૂકશો નહીં.
સંપૂર્ણ સુરક્ષા માટે અપનાવો
- સિમ સ્વેપિંગ ટાળવા માટે બેંક ખાતામાં ઓનલાઇન પેમેંટ માટે ઓટીપીની જગ્યાએ પિન નંબર નો ઉપયોગ કરો.
- સિમ આધારિત ચકાસણીને બદલે ભૌતિક ઉપકરણ સાથે બે પરિબળ સુરક્ષા સેટ કરો.
- બેંક એકાઉન્ટ સાથે તમારા જાહેર નંબરનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળો. તમે એવા નંબરને બેંક ખાતા સાથે લિંક કરી શકો છો જે તમે સાર્વજનિક કર્યા નથી.
- મોબાઇલ નંબરને એકાઉન્ટ સાથે લિંક કરવાને બદલે તમે ગૂગલ વોઇસ નંબર વાપરી શકો છો.
- તમારા સોશિયલ મીડિયાને તમારા મોબાઇલથી લિંક કરશો નહીં.
- ગૂગલ ડ્રાઇવ પર ગુપ્ત માહિતી સાચવવાનું ટાળો.